یاغ ایله شورون قیمتی بیر اولان یئردن قاچ

ائلیمیزده بیر مثل واركی، دئییر: « بیر یئرده كی یاغ ایله شورون قیمتی بیر اولسا، او یئردن قاچ ».

ایندیسه بو مثلین كؤكو باره ده ماراقلی بیر احوالات موجوددور كی، سیزه تقدیم ائدیریك.

دئییر گونلرین بیرینده اؤلكه حكمداری اؤز وزیرینی یانینا چاغیریب، اونا بئله بیر مصلحت وئریر كی، سن قوجالیب، الدن دوشوبسن، ایشه – گوجه یارامیسان، یاخشی بودور كی، مملكتی ترك ائده سن زحمتیوه گوره سنه بیر قوُل ( نوكر ) باغیشلاییرام. وزیر داها بیر سؤز دئمه ییر، بو آدامی گؤتوروب، یولا دوشور. اونلار آز گئدیر، یوز گئدیر، دره – تپه دوز گئدیر، نهایت گلیرلر بیر یئره چاتیرلار، گورورلر كی، بورادا یاغ ایله شورون قیمتی بیردیر. اونا گؤره قولا دئییر:

-         گل بوردان گئده ك، بورادا یاغ ایله شورون قیمتی بیر اولدوغونا گؤره بورادا قالماق اولماز.

آنجاق قول قبول ائتمیر. وزیر چوخ دئییر، قول آز ائشیدیر. آخیردا قول وزیری اؤلومله هده له ییر. وزیر اؤز طالعینه باش اییب، بورادا قالماغا راضی اولور. اونلار بو مملكتین باش كندینه ( پایتختینه ) داخل اولورلار. اونلار بو باخیب گؤرورلر، شهرین مركزینده دار آغاجی قورولوب، اورایا چوخلو آدام ییغیشیب، بیرینی ده چكه-چكه آپاریرلار دار آغاجینا، بو آدام آغلایا – آغلایا دئییركی:

-         والله منیم گوناهیم یوخدور، من ائوی ائله بیر مرتبه لی تیكیردیم، بونو اوستا اؤزو تیكیب.

بو سؤزو ائشیدن اؤلكه پادشاهی امر وئردیكی، بینانی تیكن اوستانی گتیرسینلر اوستا گرك ایضاح ائله سین كی، ائوی نیه ایكی مرتبه لی تیكیب اوغرودا ییخیلیب، قیچی سینیب، اونا گؤره اوستا جواب وئرمه لی دیر. امر شاه امری ایدی. تئزلیكله اوستا گلیر و اونا دئییرلر كی، سن ائوی نیه ایكی مرتبه لی تیكیبسن، اوغرودا اورایا اوغرولوق ائله مك اوچون گئدیب، ییخیلیب قیچی سینیب. اوستا اونلارین جوابیندا دئییر:

-         والله ائوی تیكدیره ن دوز دئییر، او یازق ائله ائوی بیر مرتبه لی تیكدیریردی من باعث اولموشام ائو ایكی مرتبه اولسون.

دئییرلر:

-         هَه گناه سنده دیر، گرك دار آغاجینا گئده سن.

اوستا بیر دار آغاجینا باخیر و بیرده اؤلكه باشچیسینا تئز اؤزونو ایتیرمه دن دئییر:

-         منیم ده گناهیم یوخدور. بونا باعث فیلانكسین قیزی اولوب، او قیز گونده ایكی دونه گلیب اورادان كئچدی. منده او قیزا باخیب، بیردن گوردوم، ائوی ایكی مرتبه لی قالدیرمیشام.

گئدیرلر قیزی گتیریرلر و قیزا دئییرلر كی، سن او یئردن گونده ایكی دونه كوچیبسن، اوستانین فیكری سنده اولوب ائوی ایكی مرتبه یه قالدیریب، اوغرودا دیواردان آشاندا ییخیلیب قیچی سینیب. گرك اؤلومه گئده سن. قیز دئییر:

-         منیم بو ایشده گوناهیم یوخدور، بونون باعثی درزی ( خیاط ) دیر، منیم دونومو نئچه واختدیر تیكیب ، قورتارمیر، من گونده اونون ینینه گئتمه لی اولموشام.

ال اوستو درزینی چاغیریرلار دئییرلر:

گوناهلارین هامیسی سنده دیر، گرك سنی آساق.

بونو دئییب، ایپی كئچیریرلر درزینین بوغازینا. ایپی درزی نین بوغازینا سالیرلار، گورورلر ایپ درزینین بوغازینا یئرلشمیر. چونكی، درزینین بوینو بوتودایمیش، گؤردولر بونو آسماق اولمایاجاق. درزیه دئییرلر:

-         بو باخانلارین ایچیندن بیر نفری تاپ سنین یئرینه اونو آساق.

درزی اویان-بویانا باخیب، گؤرور، بیر نفر واركی، اونون یئرینه بونو آسماق یاخشی اولار. بو آدام كیم اولا، همن وزیرایله گلن قول. قولو توتوب، ایپی اونون بوینونا سالماق ایسته ینده وزیر اؤلكه باشچیسینا دئییر:

-         اونون یئرینه منی آسین.

حكمدار دئییر كی، بو ایشی نه اوچون گؤرورسن. وزیر دئییر:

-         قبله عالم ساغ اولسونو من بیلیرم كی بو اؤلومدن سونرا، او دونیایا گئدیب، ابدی پادشاه اولماق ایسته ییرم.

وزیرین بو سؤزو بو اؤلكه نین باشچی سی بتر توتور. ابدی حكمدارلیق آرزوسو ایله، ایپی وزیردن آلیر كئچیریر ارز بوینونا و دارا چكن آداما دئییر كی ارز ایشینی گؤرسون. گونكی او ایسته ییر بو آسیلماقلا، ابدی حكمدارلیغا چاتسین. امر حكمدار امری ایله تئز یئرینه یئتیریلیر و اؤلكه پادشاهی اوغرونون یئرینه آسیلیر و ابدی پادشاه اولماق طاماحی ایله اؤلور.

وزیر قولا دئییر:

-         گؤردون، سنه دئمدیم كی، بوردا یاغ ایله شورون قیمتی بیردی بوردا قالماق اولماز، سن ائله گؤردون كی، اؤلوم بیزیم قاپیمیزی دؤیدو.

دئییرلر:

بو احوالات، وزیری قووان پادشاهین قولاغینا چاتیر، وزیر آغیل ذكاسینا احسن دئییر، اونو یئنی دن وزیرلیگه چاغیریر.

منبع: چاپ اولمامیش ناغیللار.