+0 به یه ن
8 مارت 1857-جی ایل اولایلاریندان 150 ایلدن آرتیق اؤتسه ده، بیر چوخ آوروپا اؤلكه‌لرینده، نیسبی اولا‌راق اینسان حاق‌لارینا سایغی و حؤرمتله یاناشیرلار. اینسان حاق‌لاری‌نین تمه‌لی اولان قادین حاق‌لارینا، داها دوغروسو آنا حاق‌لارینا دیر وئریب، قادین‌لارین موباریزه‌لری‌نین باشلانغیج گونو كیمی 8 مارتی قوتلاییرلار.
آوروپادا حاكم اولان نیسبی اینسان حاق‌لارینا باخمایا‌راق، قادین‌لارا اولان حاقسیزلیغین شاهیدی اولوروق. بو گون اینسان حاق‌لاری اوزره هر گون، هر آی توپلانتی‌لار، سئمینارلار كئچیریلیرسه ده، قادین‌لار یئنه ده آوروپانین گؤبیینده آیری سئچكی‌لییه و ظلمه معروض قالیرلار. آوروپادا دوروم بئله آجینا‌جاق‌لی‌دیرسا، ایران كیمی گئری قالمیش اؤلكه‌لرده قادینین یئری هارادا‌دیر؟
اینسان حاق‌لارینی قورویان اورقان‌لار هله ده قادین‌لارا قارشی حاقسیزلیغین مؤوجود اولدوغونو و آوروپادا قادینا آیری سئچكیلیگین هر چئشیدی‌نین حاكم اولدوغونو اعتراف ائتمكده‌دیرلر.
گئری قالمیش ایراندا قادین حاق‌لاری آنلامی یوخ‌دور! ایرانین گئری قافا‌لی كئچمیش شاهی بیر موصاحیبه‌سینده حیات یولداشی فرح دیبانین یانیندا قادین‌لارین عقل‌سیز اولدوغونو دیله گتیریر. هر كسه معلوم‌دور كی، ایرانین بو گونكو، حاكم‌لری‌نین كئچمیش شاه‌دان هئچ بیر فرقی یوخ‌دور! شاهی دا، شئیخی ده عینی دوش‌لری داشیماقدا‌دیرلار!
ایران آدلانان اؤلكه‌ده یازیق‌لار اولسون تورك قادینی دا عینی حاق‌سیزلیق‌لارا معروض قالیر، باخمایا‌راق كی، تورك قادینی تورك تاریخینده ائركك‌لره ائشیت شك‌لیده بوتون حاق‌لارا ییلنمیشدی. 1918-جی ایلده آذربایجاندا قادین‌لارا سس وئرمه، هابئله سئچیب-سئچیلمه حقوقو وئریلمیش‌دیر. حالبوكی، ایسوئچ كیمی اؤلكه آذربایجان‌دان ایللر سونرا بئله بیر قرارا ایمضا آتیر!
فارس‌لارین چوخ اؤیوندوك‌لری فیردووسی بوتون دونیادا شؤهرت قازانمیش، ان مشهور اثری اولان شاهنامه پوئماسیندا ایتی بئله قادین‌دان اوستون توتور.
آنجاق تورك مدنیتینده، تاریخینده بئله بیر یازییا راست گلمك ایمكان‌سیزدیر. عكسینه تورك خالق‌لاری‌نین یازی‌لی عابده‌سی اولان «ده‌ده قورقود» داستان‌لاریندا قادین‌لارین قیلینج چالماسی، آت چاپماسی، یای چكیب اوخ آتماسی، اوو اوولاماسی، ائولندیگی ارله گولش و دؤیوشو... تورك مدنیتینده قادینین یوكسك مؤوقئیینی و اجتماعی-سیاسی حقوقونو نوماییش ائتدیریر.
آذربایجانین تاریخ بویو اوزلشدیگی اولای‌لاردا، اجتماعی-سیاسی و كولتورل دیرلرینده قادین‌لار كیشی‌لردن هئچ ده گئری قالمایا‌راق یاخین‌دان ایشتیراك ائتمیش‌لر. اؤرنك اوچون كور اوغلو داستانیندا كور اوغلونون خانیمی اولان خودكار پاشانین قیزی نیگار خانیم دار و چتین گون‌لرینده كور اوغلو ایله چیگین-چیگینه ووروشموش، هابئله قاچاق نبی داستانیندا نبی‌نین حیات یولداشی هجر خانیم ایگیدلیك، قوچاق‌لیق، سئوگی، وفا و صداقت سیمغه‌سی كیمی گؤستریلیر و ائل دیلینده، هابئله شاعرلر و یازارلار طرفین‌دن آلقیشلانمیشدی.