تكه چی

قیشین آخیر آیی بایراما یاخین « تكه چی » گلر ، قاپی – قاپی ائولری گزر ، « سایا* » اوخویار ، اونون هاواسی ایلا تاققاتاق تكه نی اوینادار و ائودن پول ، قند ، چای و بئلنچی شئی لردن پای آلاردی . تكه نی آغاجدان یونار ، قیرمیزی مخمره چولغالایار ، الوان پارچالار ، قوتاز ، پونچاق ، بالاجا زینقیروو ، سیككه ، پیلك ، مونجوق و بالاجا آینا ایله بزه یردیلر . بو تكه نی اویناتماق اوچون ، قارینی نا یاپیشیقلی بیر آغاج دسته تعبیه ائده ر لر . بو دسته دگیرمی* شكلینده بیر تاختانین آراسینداكی دلیكدن كئچر ، آشاغی یوخاری و اؤز دؤوره سینه حركت ائده بیلردی . تكه چی سول الی ایله دگیرمی تاختانین آلتیندان و ساغ الی ایله دسته نین آشاغی باشیندان یاپیشار ، اوخودوغو سایانین هاواسی ایلا تكه نی اوینادار و تكه نین دؤرد ثابت قیچلارینی تاختانین اوستونده تاققاتاق چالاردی . زینقروولارین سسی ده بو سسه قاریشاردی . تكه اویناتماقین فلسفه سینده گلدیكده ، قدیم تورك لرین كئچینه جه یی ، مال – داوار خصوصاً داوار لا باغلی ایدی و اؤز احتیاجلارین تأمین ائتمك اوچون بونلارلا اوغراشارمیش لار* . طبیعی دیر بو اوغراشماق ذهنی مشغول ائدیب و اوگونكو ساده حیاتین باشقا جنبه لرینه ده تأثیرینی بوراخاجاق ایدی . گؤرورسن حتی چوخ اوتلاری دا مال – داوار عضولرینه بنزلییی قیاسیندا آدلانیریب لار . مثلاً : قاز آیاغی ، تكه سققه لی ، دانا داششاغی ، دوه دابانی ، ایت زوغ آلاغی ، قوزوقولاغی و ... كئچی اوشوگن اولار . قیشدار ، داوارلارین ایچینه سیخیلار ، ائله لی یاز گلدی ، هاوالار ایسدی لشدی ، تكه سورونون قاباغینا وشر . قره قیشین قهریندن بئزیكمیش ائل لر ، صبیرسیزلیك له باهاری گؤزله ییر ، او گونلر كی قویون سورولری یاشیل چؤل لره یاماج لارا یاییلیب اوتلایاجاقلار . بونا گؤره بورادا ، تكه باهاری تمثیل ائدیر . داهی و خوش ذوق آداملار تاپیلیر كی بو ظریف نكته یه دقت ائتمك له سؤز قوشور ، قدیم كی نسیل دن نسیله گلیب چاتمیش سایالاری اوخویور ، تكه اویناتماق باهارین گلمه یی نین مژده سین وئریر ، جماعتی سئویندیریر و اونلاردان پای آلیر . گئتدیك جه بو ایش بیر عنعه یه* چئویریلیر ، نسیل دن نسیله جاری اولدوقدا زنگین لشیر تا گلیب بیزیم زامانیمیزا چاتیر . بونلار هامیسی بیر یانا ، بو بو دب قدیمكی اینانجلارا عاید بیر عنعه یه ده دایانمیش اولا بیلر .

تأسف لر اولسون كی یئنی نسیل بو گؤزل رسمدن فقط آدین ائشیدیب یا هئچ آدی دا قولاغینا دیمه ییب دیر . آشاغیدا قئیده آلدیغیم سؤزلری اوشاقلیقدا تكه چی نین آغزیندان ائشیتمیشم :

تكه گلیر هاوادان

قانادی یئل قاوادان

تكه نین پایین گتیر

خانیم ائوین آوادان

بو تكه نظر تكه

ائولری گزر تكه

گزه ین آروادلارین

چؤلمه یینه چئزر تكه

بو تكه نین فندی وار

چوخ كسسك لی كندی وار

هر قاپیدا اویناسا

بیر نعلبكی قندی وار

سؤزلوك :

سایا : بیر نوع شعر

دگیرمی : دایره

اوغراشارمیش لار : مشغول اولارمیش لار

عنعه : آداب و رسوم

آذربایجان فولكولوروندان

فولكولور خزانه سی