بیری وار ایدی ، بیری یوخ ایدی ، بیر پادشاه لا بیر وزیر وار ایدی ، بیر گون بونلار اوودان قاییداندا یولدا بیر قاری یا راست گلدیلر.

پادشاه آتین باشینی ساخلاییب دئدی :

-         آی قاری ، بورادا نه گزیرسن ، ایشین – چئشه ن ندیر ؟

قاری دئدی :

-         منیم پئشه م ائو تیكمك ، ائو ییخاماق دیر .

پادشاه دئدی :

-         سن نه سن كی ، ائو تیكیب ائو ییخاسان ؟

قاری دئدی :

-         ای پادشاه سن هله بیلمیرسن كی ، آرواد ییخمایان ائو مین ایل تیكیلی قالار .

پادشاه قاری نین بو سؤزوندن ناراضی قالدی.

وزیر دئدی :

-         قبله عالم ساغ اولسون ، قاری دوز دئییر .

اوشاخلارا توركی دیل اؤیرتماق اوچون ، اونلارا توركجه ناغیل دئماق ، چوخ اؤنملی ایش ساییلیر . « خوخان » آدلی نئچه توركجه یازیلمیش ناغیل ، اینترنت دونیاسیندا یاییلماق حالیندادیر . من « آفتاب آذربایجان » درگی سیندن بو توپلاما ایله تانیش اولدوم . بورادا بو توپلو دان بیر ناغیل یازیرام . سیزده www.xoxan.com سایتینا باش وورساز بو گؤزل ناغیل لاردان اوخویا بیلرسیز . كیچیك اوشاقلاری اولانلار و كیچیك باجی – قارداشلاری اولانلار حتما باش ووروب اوشاقلاری بو ناغیل لاری تعریف ائله سینلر .

آنا خوخان قوناق گئدیب. من له آتا خوخان اؤزوموزه ناهار پیشیریریك.سحرآنام گئدنده تاپشیریب آتادان گؤز اولام. من ده گؤز اولورام داا. آتا خوخان یئرآلما سویور. دئیرم:« وئر من سویوم!» دئیر:«پیچاق الینه دوشر.» محبتله اوزونه باخیرام بلكه نظری ده‌ییشدی. گولوب دئییر :«یــــــوخ» یادیما دوشور آنام یئر آلمالاری او یئكه قیرمیزی تاوایا تؤكر قاچیرام اونو تاپام. آتام دئییر:«هـــه سن اؤزونه اویناسان هرزاددان یاخشیدیر» من كابینتلری آختاریرام. او یئكه قیرمیز تاوا هاردادیر بس آخی؟! آتام اوتاقدان منه شعر اوخویور:«بالاجا قیزیم دو چای قوی...ائوی سوپور ناهار قوی! »

بو ناغیل ین اوخوماسینی ، اوشاخلار اوچون توصیه ائله میرم

قار دنه لری پامبیق گولو تكین هاوادا اوچا – اوچا اوردا – بوردا اوتوروردو . آمما اوتورمامیش یئنه یئل اونو گؤیه قالدیریب اوینادا – اوینادا داش قیه لره چیرپیردی . كیشی تیفتیك بؤركونو قولاقلارینا قدر آشاغی چكیب ، بویون شالینی آغیز و بورنونو اوستونده بركیدیب ، گؤزلرینی قیییب ، بیر قارا جیزیق كیمی گؤرولن گؤزلرله اویان بویانی ایزلیه – ایزلیه یول گئدیردی . هردن بیر قار دنه سی كیرپیكلرینین اوستونده اوتوروب گؤز قاباغینی توتودوقدا الجكلی الینین دالیسیلا گؤزلرینی سیلمك زوروندا قالیردی و یولا دوام ائدیردی . بیر آز دینجلسین دئیه دوروب ، دورد یاشیندا اولان قیز اوشاغینین باغلیسینی بئلینده بركیدیب سییتمه سینی اله آلیب یئنه یول گئتمه یه دوام ائتدی . چؤلون اوزو ال ایچی تكین صاف گؤرونوردو . او قدر داش قیه دن و چوخور یوكسكلیكدن بیر گؤرونتو گؤرولموردو . كئچن ایكی گونده یاغان قار چؤلو صاف ائتمیشدی .

آقای زاد مكتوب لاری ترتیب له ییردی . تقریبن هر گون ایشی بو ایدی . اون ایله یاخین اولاردی كی پست ایداره سینده ایشله ییردی و اؤز ایشینه مقیّد اولان بیر ایشچی كیمی نظم لی و دقیق آدام ایدی .

او گون مكتوب لارین بیرینی یئرینه قویاركن گؤردو مكتوب اونون اؤز آدرئسینه گؤنده ریلیب . یونه باخدی . سؤزو یوخ ایدی . مكتوب اونا گؤنده ریلمیشدی . هوسله نیب ، چارپایانی چكیب اوتوردو . پاكاتی ایشیغا ساری توتوب ، مكتوب جیریلماسین دئیه سلیقه ایله آشماغا باشلادی . گؤزل خط له ، ماوی خودكارلا یازیلمیش مكتوبو اوخوماغا باشلادی .

« سلام ! بلكه سن منی تانیمیرسان ، آمما من ایللردی كی سنی تانیرام . بلكه ائله لاپ اوشاقلیق دان . آللاه آتا – آناوا رحمت ائله سین .  او قیزین دا اؤلوم خبرینی ائشیتدیم و چوخ اوزولدوم . آللاه اونا دا رحمت ائله سین . یادیمدا اوندا دئدین داها هئچ بیر قیزا اوره ك باغلامایاجاقسان. دئیه سن هله ده سؤزووون اوستونده سن .»

« علی » گلدی « ممد »ین قولاغینا یاواشجا پیچیلدادی. علی، « سینا » استخرینده غرق نجات دیر. یانی هر كیم بوغولسا تئز آتیلاجاقدی سویا اونو چیخارتسین. دئمك اولار عزرائیل ین بازارین كاساد ائله ینلرین بیریسی دیر. ممد ده همن استخرده اولار. اوتورار « پذیرش » ده، اوزمه یه گلنلره یئتیشر. هردن ده میكروفونو آچیب اوزن لره « عزیز اوزن قارداشلاریمیز استخرین تایمی بیر ساعات یاریم دی ها. بعضی لر دئییر بس اوچ ساعات دی، ایر واختیز قورتولوب زحمت اولماسا چیخین » ایكی سئری عینی جومله نی تكرار ائدر. دئمك اولار باش مودور اولمایاندا ممد استخرین باش مودورو دور.

« ایكی – اوچ نفر گلدی دئدی اونا خاطیر گلدیم دئدیم یوخسا منیم نه ایشیم وار، نه موشكولو وار كی، آمما ... » علی نن ممدین آراسینداكی پیچیلدیدان ائشیتدییم سؤزلردی. ممد دئدی « به من نییه گؤرمه دیم ایندی گئدیب مسئوللارینا دئیه رم چاغیرار ائشییه » چوخ ماراقلاندیم بیلم نه دن دانیشیرلار. دایی اوغلوم « حمید » گلدی دئدی ایندی « سونا خشك » دا اووروب با. آ ممد گئت. ممد اوزونده كی گؤزلویو گؤزونه آیارلاییب سونایا ساری گئتدی. سانكی ساواشا گئدن عسگرلر كیمی قیلینجین كمرینه بركیدیردی. دایی اوغلوم حمید ده استخرین ایشله یه نلریندن دیر. ائله اونون سایه سینده منده تئز – تئز اورا گئدیرم.

آتیلا سلمانی

بئله روایتائدیرلر ، قدیم اوزاق بیر كند ده بیر آنا ایله اوغول بیرلیكده یاشاییرمیشلار . اونلارین دونیا مالیندان هئچ زادلاری یوخ ایمیش . آری اؤلن گوندن بری آرواد ، اوغلونون لازیم اولان احتیاج لارینی تأمین ائتمك اوچون آغیر زحمتلره دؤزوب ، الیندن گلنی اسیر گه میردی . مثلاَ قونشولارین ، قویونلارین ساغیب ، پالتارلارین یوماقلا باشلارینی دولاندیریردی .

گونلر گئچیر ، آی دولانیر . كیچیك احمد عمللی – باشلی بؤیویوب ، جاوان بیر اوغلان اولوب . آرواد دئییر : ای اوغول ایندی منیم قوجالیق و سنین ده ایشله مه لی وقتیندیر . اولماسا بیر ایش فیكرینده اول ، بلكه یاشاییشیمیزی دولاندیرا بیلك . اوغلان آناسی نین سؤزون راضی لیق وئریب ، سحر ایش دالینجا شهره گئده جگم – دئییر .

حئیوانلارین توپلانتیسی ، پاییزین سون گونلریدی . مئشه سس سیز – سمیر سیز ، آددیم – آددیم قیشا دوغرو حئیوانلار توپلاشیب .

آسلان اورتادا : گلین گؤرك ایشلریمیز نئجه اولور ؟ بیز بیلمیریك ، طاعون خسته لییی هاردان گلیب بیزی تاپیب . بیزده ، آتالار سؤزو وار ، هر هانسی میللت سوچلو ایشلریندن ال چكمه سه ، طاعون خسته لییی توتارلار . آما سوچلارندان قاییتسالار خسته لیك ده قاییدار ! اونون اوچون ، بیزیم وریمیزدن اوز وئرن هر هانسی یانلیشلیغی بوینوموزا آلمالی ، ظلم ائده نی ده اؤلدوروب آرادان قالدیرمالی ییق .

قافلان : بو همن دوز سؤزلرین بیریدیر .

تولكو : یاشاسین باشقانیمیز .

آسلان : هره اؤز بیلدییین سؤیله سین ، خسته لییی یئر اوزوندن قایتاراق . ایندی ای منیم قوهوم – قارداشلاریم ، سؤزومه قولاق وئرین ، نه دئدیم اونو ائدین . نه چوخ اؤلو و یارالیلار ، چؤلده یئره سریب گلمیشم !! ایندی منیم بو ایشیمین هاراسی سوچلودور ؟

كئچمیش لرین سؤزودور بئله روایت ائله ییرلر كی ، ایكی ار – آرواد ، عائله قوران واخت شرط كسیرلر كی ، عومورلرینین سونونا قده ر ، بیر – بیرلرینین قئیدینه قالیب ، همیشه جان دئییب – جان ائشیتسینلر . بئله ده اولور .

اونلار خوشبخت یاشاماغا باشلاییرلار . كیشی آخشاما كیمی چؤلده اكینچی لیك ائله ییر . آرواد – دا ائو ایشلرینده ن باشقا یون اییریب  ، شال توخویور.